Di tích Khảo cổ Suối Linh
Di
tích Đồi Phòng Không thuộc địa phận ấp 3, xã Hiếu Liêm, huyện Vĩnh Cửu, được
phát hiện lần đầu tiên vào năm 1985 và đặt tên theo tên ngọn đồi phát hiện di
tích. Di tích khảo cổ Đồi Phòng Không là một di tích xưởng chế tác vòng tay
bằng đá phiến sừng đầu tiên được phát hiện ở Đông Nam Bộ, có giá trị khoa học quan trọng trong
tiến trình nghiên cứu vùng đất Đồng Nai xưa, là nguồn sử liệu vật chất quý báu,
cung cấp cơ sở khoa học xác thực trong việc làm sáng rõ hơn giá trị lịch sử,
văn hóa của dân tộc. Với hàng loạt điểm trên bề mặt di tích và
các hố thám sát đã xuất hiện nhiều bằng chứng cho thấy sự hoạt động của chế tác
đồ trang sức vòng tay bằng đá phiến sừng với quy mô rộng lớn mang
tính chất chuyên môn hoá cao,
phản ánh thành tựu của cư dân cổ Đồng Nai xưa.
Di tích Khảo cổ Suối Linh được phát hiện tình
cờ trong quá trình ủi đất để mở đường từ Lâm trường Hiếu Liêm vào khu Mã Đà,
một số kỹ sư địa chất đoàn 20A đã phát hiện ra một số mảnh gốm, đồ đá ở khu vực
này. Di tích Suối Linh là một di chỉ khảo cổ có tính chất văn hóa rõ ràng,
độ dày tầng văn hóa trung bình, tính chất văn hóa đồng nhất giữa các độ sâu.
Ngoài địa tầng rõ rệt, số lượng mảnh gốm thu được khá lớn: 70.233 mảnh, chứng
tỏ di chỉ cư trú này do một cộng đồng cư dân sinh sống trong một giai đoạn lâu
dài. Những hiện vật tồn tại trong các tầng văn hóa cũng là những hiện vật được
người xưa sử dụng hàng ngày như: bi gốm, vòng trang sức bằng gốm, bùa đeo bằng
gốm, các loại hình rìu, bôn, đục, dao cắt, mũi nhọn, mũi tên…Ngoài tính chất là
làng cổ, Suối Linh còn là một công xưởng chế tác công cụ đá và đồ gốm. Đây là một
dạng di chỉ - xưởng với việc chế tác công cụ đá ở đây thật rõ nét.
Di tích khảo cổ Suối Linh là một trong những
di tích được phát hiện sau năm 1975 ở Đông Nam bộ và là một trong những di tích
đại diện trong chuỗi phát triển của phức hệ văn hóa Đồng Nai. Những phát hiện
mới tại di tích khảo cổ Suối Linh đã mở ra cho các nhà nghiên cứu lịch sử, văn
hóa hướng tiếp cận mới về một nền văn hóa cổ tồn tại hàng ngàn năm trên vùng
đất Đồng Nai./.
Trần Nhung