​Nghệ thuật múa rối nước ra đời và kết tinh từ sự tìm tòi, liên tưởng và sáng tạo độc đáo của cha ông ta trước cuộc sống dung dị của người nông dân đồng bằng Bắc bộ, gắn với nền nông nghiệp trồng lúa nước. Và cùng với tuồng, chèo, cải lương, múa rối nước được coi là bộ môn nghệ thuật có vị trí cao trong nghệ thuật sân khấu dân tộc.

Trong kho tàng múa rối nước Việt Nam, có hơn 30 tiết mục cổ truyền và hàng trăm tiết mục hiện đại kể về những sự tích dân gian, cuộc sống hàng ngày của người dân Việt, những lễ hội truyền thống hay trích đoạn một số tích cổ. Các tiết mục được lựa chọn  lọc  dàn dựng trong chương trình “Dòng chảy cội nguồn”, gồm: Tễu giáo trò, Đánh cáo bắt vịt, Đánh bắt cá, Múa trống hội, Múa rồng, Múa Chăm, Múa phượng, Đua thuyền, Múa xá thượng và Múa tiên.

Múa rối nước dùng mặt nước làm sân khấu. Buồng rối nước hay còn gọi là thủy đình với cấu trúc cân đối, tượng trưng cho mái đình của vùng nông thôn Việt Nam là sân khấu biểu diễn trò rối nước.

Những con rối được thiết kế, thi công, trạm trổ, lắp ráp hết sức tinh xảo, phải trải qua rất nhiều công đoạn, đòi hỏi sự tỉ mẩn, khéo léo của những người nghệ nhân. Chất liệu làm nên con rối phải là loại gỗ sung - một loại gỗ dai, nhẹ, dẻo để con rối có thể nổi trên mặt nước và người điều khiển con rối có thể dễ dàng biểu diễn.

Sau bức mành che, người nghệ sỹ biểu diễn múa rối phải đứng ngâm mình trong hồ nước với mực nước ngập ngang hông trong suốt thời gian diễn ra chương trình. Sự thành công hay thất bại của con rối nước phụ thuộc phần nhiều vào kỹ xảo điều khiển con rối của người nghệ sĩ. Tay nghề điều khiển con rối sẽ tạo ra những cử động linh hoạt và nhiều vẻ của con rối.

Các bộ nhạc, bộ gõ dân tộc thường được sử dụng trong múa rối nước là trống cái, não bạt, mõ, pháo, tù và ốc. Âm nhạc rối nước mang tính hoạt náo của hội hè, có tác dụng mạnh đối với cả người diễn lẫn người xem.